Download deze nieuwsbrief (PDF) >
Beste Vrienden van Jacob Kritzraedt,
Wie had een jaar geleden kunnen vermoeden wat voor een jaar we tegemoet zouden gaan? Op 1 januari wensten we iedereen een Gelukkig en Gezond Nieuwjaar. Dit doen we elk jaar. Dat lijkt zo vanzelfsprekend. Maar 2020 is een jaar geworden waarin alle vanzelfsprekende zaken in ons leven op de kop werden gezet. We werden geconfronteerd met een virus, waarvan in het begin niemand had gehoord en waarover we ons aanvankelijk ook niet al te druk maakten: COVID-19, een coronavirus, een soort griepvirus. Elk jaar krijgen mensen de griep, het ene jaar meer en het andere jaar minder. Dat hoort nu eenmaal bij het leven.
Maar dit jaar is het toch anders. COVID-19 is niet zomaar een griepje. COVID-19 groeide uit tot een pandemie waar we tot nu toe nog steeds geen echte grip op hebben gekregen. Er is wel perspectief op een vaccin, maar het duurt nog wel even voordat we ons normale leven kunnen gaan oppakken. Dat normale leven zal er ongetwijfeld anders uitzien dan voorheen.
Ook het bestuur heeft natuurlijk te maken gekregen met de invloed van het virus. Vergaderen was moeilijker, contact leggen met instanties verliep wat moeizamer en vooral het contact met jullie, Vrienden van Jacob Kritzraedt, was niet echt mogelijk. De jaarlijkse Vriendendag hebben we dan ook, zeer tot onze spijt, moeten afgelasten. Maar wat in het vat zit verzuurt niet en we hopen dan ook dat we in 2021 een hele mooie Vriendendag kunnen organiseren.
We zijn jullie ook en vooral dankbaar voor de steun die we in het afgelopen jaar hebben gekregen.
Er zijn, ondanks COVID-19, in 2020 toch heel wat zaken geweest waarbij het bestuur actief betrokken is geweest. We constateren iedere keer weer dat vanuit de overheid te weinig rekening wordt gehouden met de waarde van onze monumenten bij het verlenen van vergunningen. Soms komen we er met de overheid na overleg wel uit, maar soms moeten we helaas de juridische weg inslaan. Dat laatste kost veel tijd en energie van alle partijen en is in mijn ogen onnodig. Als aan de voorkant rekening wordt gehouden met de Cultuurhistorische Waardenkaart kan veel werk worden bespaard. Helaas is dat nog steeds niet altijd het geval.
Onlangs is het project Agnetenberg gepresenteerd. Wij vinden het goed dat de gemeente meewerkt aan plannen om onze stad verder te verfraaien en te verlevendigen. Binnen dit plan wordt echter ook gesproken over de kapel, een van de weinige publiek toegankelijke rijksmonumenten met een goed behouden interieur in onze stad. Het is ook nu weer zaak om meer dan alert te blijven bij de verdere ontwikkeling van het plan.
Op dit moment zijn de gemeente en het Waterschap Limburg volop aan het werk met het project Corio Glana. Aangezien de Ophovenermolen binnen dit project valt hebben wij besloten om o.a. de restauratie van het molenrad en bijbehorende zaken versneld aan te pakken. Het is niet alleen zaak om de onderlinge werkzaamheden goed op elkaar af te stemmen, maar ook om ervoor te zorgen dat het binnen onze financiële mogelijkheden kan worden uitgevoerd. Ik ben ervan overtuigd dat, als alles klaar is, Sittard weer een pareltje rijker is.
Ondanks COVID-19 gaat het werk gewoon door, werk dat verricht wordt door vrijwilligers. Dat zijn niet alleen de bestuursleden, maar ook al die anderen die tijd en energie steken in het tot stand brengen van de idealen van onze stichting.
Ik dank al die mensen voor hun inzet en wens hun en alle Vrienden van Jacob Kritzraedt, ondanks de beperkingen die het virus ons oplegt, een mooie, gezegende Kerst en oprecht een gelukkig en gezond 2021.
Theo Hanssen, voorzitter
AFSCHEID VAN DRS. J.(JO) M.A. KREUKELS ALS BESTUURSLID
Jo Kreukels met dochter Katja bij de presentatie van haar boek “Mijn vader was priester”
te gast bij L1mburgCentraal (foto L1)
Toen ik 23 augustus 1993 bestuurslid werd van de Stichting Jacob Kritzraedt was Theo van de Wiel voorzitter, Joep Laudy secretaris-penningmeester en de overige leden: Johan Pilgram, Baer Durlinger en Ad Pfennings. Vanaf het begin heb ik me bij deze stichting echt thuis gevoeld.
Volgens de statuten van 28-12-1959 was de doelstelling “te waken voor de schoonheid van de gemeente Sittard en derzelve inwoners te overtuigen van de noodzakelijkheid mede te werken aan het behoud en de bescherming van de bestaande schoonheid en het scheppen van nieuwe schoon-heid in de gemeente.”
In 1976 wordt de doelstelling als volgt vervangen: ”De stichting heeft hoofdzakelijk ten doel de instandhouding van monumenten in de zin van de ‘Wet houdende voorzieningen in het belang van het behoud van monumenten van geschiedenis en kunst’ in Sittard en omgeving en heeft voorts ten doel het verzamelen en in standhouden van al dan niet voor de historie belangrijke voorwerpen van kunst en wetenschap.”
In de wijziging van 1979 is aan de doelstelling niets veranderd. Ook niet in de statutenwijziging van 2000. In de wijziging van 10 juli 2001 wordt de doelstelling als volgt aangepast: ”De stichting heeft ten doel de bestudering en het behoud van het culturele erfgoed – in het bijzonder van monumentale en monumentwaardige gebouwen en de plaatselijke identiteit – van Sittard en omgeving, alles in de ruimste zin.”
De monumentale panden die de Kritzraedtstichting in de loop der jaren heeft aangekocht en gerestaureerd, zijn beschreven in de brochure ‘Stichting Jacob Kritzraedt Sittard 1952 – 2017’, uitgegeven bij het 65-jarig jubileum en hoeven hier niet nog een keer te worden herhaald en opgesomd. Ook een aantal andere activiteiten van de stichting zijn in dit boekje vermeld.
Toen ik jaren geleden de kans kreeg het archief van de stichting te ordenen en te inventariseren heeft dit geleid tot 245 beschrijvingen en inventarisnummers. Deze inventaris van het ‘Archief van de Stichting Jacob Kritzraedt van 1952-2012’ (2014) geeft een goed beeld van het werk en de bemoeie-nissen van de stichting. Vooral ook wat betreft de aankoop, restauratie, bestemming en onderhoud van de aangekochte monumentale panden.
Er zijn ook enkele jubilea gevierd. Een jubileum wil ik heel bijzonder vermelden nl. de herdenking in 2002 van het geboortejaar van Jacob Kritzraedt, 400 jaar geleden in Gangelt (1602) en tevens de viering van het 50-jarig bestaan van de stichting.
- Het begon met de feestelijke opening in het raadhuis van Gangelt.
- Verder is de herdenking gevierd met een expositie over Kritzraedt en zijn tijd, die te zien was in het gemeentehuis van Gangelt, het museum in Sittard en het Heimatmuseum in Heinsberg.
- Een congres in de aula van Scholengroep Trevianum.
- De uitgave van een toeristische route.
- Een Kritzraedtconcert in het Salviuskerkje, verzorgd door het Collegium Ad Mosam.
- En enkele jaren later in 2005 in de kerk en proosdij van Millen de presentatie van het Stadtbuch Gangelt, vertaald door Rudolf Arens.
- Als bekroning en hoogtepunt de aanbieding van de Annales Gangeltenses, vertaald, bewerkt en van commentaar voorzien door Guus Janssen met ondersteuning door Leo Gillessen en Richard Jochims. Dit monnikenwerk is uitgegeven in 2 delen en telt 1029 pagina’s.
Bij mijn afscheid als bestuurslid na ruim 27 jaar wil ik de voorzitter en alle bestuursleden hartelijk danken voor hun collegialiteit en vriendschap en hen veel succes wensen voor de toekomst.
Jo Kreukels
Het bestuur bestaat nu uit:
- Drs. Th.(Theo) J.G.M. Hanssen, voorzitter
- Ing. P.(Peter) J.A. Vossen, secretaris
- Drs. J.(Jan) W. Jeurissen, penningmeester
- Ir. J.(Jo) A.G. Dukers
- Dhr. J.(Hans) F.M. Giesen
- Mr. F.(Frank) R. Hage
- Drs. A.(Guus) M.P.P. Janssen
- Ing. Y.(Yvonne) J.J. Offermans – Leinders
- Dhr. J.(Jan) G.A. Ruigt
STAND VAN ZAKEN WERKZAAMHEDEN CORIO GLANA
Medio oktober zijn de werkzaamheden voor het laten meanderen van de Geleenbeek tussen de Middenweg en de Agricolastraat van start gegaan onder de naam Corio Glana. Deze werkzaamheden hebben een grote impact op de omgeving rond de Ophovenermolen.
In verband met de klimaatproblematiek wordt er in de toekomst meer regen verwacht. Voor de Geleenbeek is de verwachting dat er in de toekomst 45 m3 water per seconde door de beek kan gaan stromen terwijl dat momenteel 35 m3 per seconde is. Hiervan zal 20 m3 per seconde langs de molen stromen, evenveel als nu het geval is. Bij een groter wateraanbod zal het water boven de 20 m3 per seconde via een overlaat worden gevoerd die uitkomt in een woelkom die wordt aangelegd aan de noordoostzijde van het achterterras, achter de watermolen. Vanaf het terras krijgt de bezoeker een mooi uitzicht op het water van de woelkom.
Naast de Geleenbeek en de overlaat wordt een nieuwe vistrap aangelegd. Langs de parkeerplaats van de Ophovenermolen komt eveneens een vistrap die doorloopt tot de Stenen Sluis. De bocht van de Geleenbeek, langs het achterterras wordt verstevigd met een stenen blokkenwand en het gehele achterterras wordt vernieuwd. Ook de vistrap achter het parkeerterrein wordt van de Geleenbeek gescheiden door een stenen blokkenwand.
De werkzaamheden, rond de molen, worden uitgevoerd tussen half oktober 2020 en mei 2021 zodat het achterterras in het voorjaar van 2021 weer in gebruik kan worden genomen.
Wij maken van de gelegenheid gebruik om de watermolen en de moleninstallatie te restaureren. Tevens wordt de zijmuur van de molen, langs de Geleenbeek, opnieuw gevoegd en behandeld tegen vocht. Het molenrad zal worden gedemonteerd en in een werkplaats worden gestraald en gecoat. Datzelfde geldt voor de stuwdeuren en de geleidingsbalken. Deze werkzaamheden zijn ingepland in de maanden februari t/m april 2021 en worden uitgevoerd door het Bureau Aangepaste Technologie (BAT) uit Sittard. De molen is aangesloten op een generator die stroom opwekt. Ook deze installatie is inmiddels aan vervanging toe en dit zal eveneens in de genoemde periode worden uitgevoerd. Voor het project is een SDE subsidie (energiesubsidie) verstrekt.
Momenteel zijn de voorbereidingen voor de restauratie in volle gang en lopen er gesprekken met aannemers en leveranciers, zodat in februari gestart kan worden met de uitvoering.
Wij zullen u op de hoogte houden van de werkzaamheden via de website en onze Nieuwsbrief.
Jo Dukers
De Ophovenermolen vóór de aanvang van de werkzaamheden.
Nieuwe ‘Vriend van Jacob Kritzraedt’ ?
Mochten er in uw familie-, kennissen- en/of vriendenkring mensen zijn die ook graag “Vriend van Jacob Kritzraedt” willen worden, dan kunnen zij ons dit per e-mail laten weten (secretariaat@stichtingjacobkritzraedt.nl), graag met vermelding van naam/namen, post- en e-mailadres en telefoonnummer.
Na overmaking van de jaarbijdrage ad € 10,00 per persoon op rekening NL18 RABO 0187 6666 01 van onze stichting, krijgen zij als nieuwe “Vriend van Jacob Kritzraedt” het jubileumboekje dat wij bij het 65-jarig bestaan van onze stichting in 2017 uitgegeven hebben en – zodra de datum bekend is –tijdig een uitnodiging voor onze jaarlijkse “Vriendenactiviteit”.
